Χολολιθίαση

Τι ορίζεται ως χολολιθίαση;

Η χολολιθίαση είναι η παρουσία χολόλιθων στη χοληδόχο κύστη, πρόκειται δηλαδή για τις γνωστές πέτρες στην χολή , οι οποίες σχηματίζονται κυρίως από χοληστερόλη και χολικά άλατα. Πρόκειται για ένα από τα πιο συχνά προβλήματα υγείας που σχετίζονται με το πεπτικό σύστημα, προκαλώντας διάφορα συμπτώματα, με κυριότερο τον πόνο στην περιοχή του στομάχου και του ήπατος.

Αντιθέτως, σε κάποιες περιπτώσεις οι χολόλιθοι δεν εμφανίζουν συγκεκριμένα συμπτώματα. Όμως, εάν δεν αφαιρεθούν ενδέχεται να προκαλέσουν άλλες επιπλοκές, όπως χολαγγειίτιδα, χολοκυστίτιδα και οξεία παγκρεατίτιδα.

Ποια είναι τα αίτια πρόκλησής της;

Η δημιουργία χολόλιθων στη χοληδόχο κύστη οφείλεται σε διάφορα αίτια. Τα βασικότερα εξ αυτών είναι τα κάτωθι:

Υπερβολική χοληστερόλη: Όταν η χολή περιέχει μεγάλη ποσότητα χοληστερόλης, ιδιαίτερα λόγω μιας διατροφής πλούσιας σε λιπαρά και φτωχής σε φυτικές ίνες, μπορεί να οδηγήσει στη δημιουργία λίθων.
Αυξημένα επίπεδα χολερυθρίνης: Η χολερυθρίνη είναι μια ουσία που προκύπτει από τη διάσπαση των ερυθρών αιμοσφαιρίων. Άτομα με αιματολογικές παθήσεις, όπως η μεσογειακή αναιμία, εμφανίζουν υψηλή συγκέντρωση χολερυθρίνης. Έτσι, σε αυτές τις περιπτώσεις αυξάνεται ο κίνδυνος σχηματισμού χολόλιθων.
Μειωμένη κινητικότητα της χοληδόχου κύστης: Αν η χοληδόχος κύστη δεν συσπάται σωστά, η χολή δεν αδειάζει αποτελεσματικά. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να διαταράσσεται η ροή της, συμβάλλοντας στον σχηματισμό χολόλιθων.

Ποιοι προδιαθεσικοί παράγοντες αυξάνουν τις πιθανότητες εκδήλωσης χολολιθίασης;

Οι παράγοντες που έχουν ενοχοποιηθεί ότι αυξάνουν τις πιθανότητες δημιουργίας λίθων στη χολή είναι οι κάτωθι:

Γυναικείο φύλο
Ηλικία άνω των 40 ετών
Κληρονομική προδιάθεση
Αυξημένος δείκτης μάζας σώματος (ΔΜΣ)
Διατροφή πλούσια σε κορεσμένα λιπαρά
Μεταβολικές διαταραχές, όπως ο σακχαρώδης διαβήτης
Κύηση
Ραγδαία μείωση σωματικού βάρους
Έλλειψη φυσικής δραστηριότητας
Λήψη ορμονικών σκευασμάτων που περιέχουν οιστρογόνα
Ασθένειες του αίματος (π.χ. δρεπανοκυτταρική αναιμία)

Με ποια συμπτώματα εμφανίζεται η χολολιθίαση;

Οι χολόλιθοι συχνά παραμένουν ασυμπτωματικοί και ανιχνεύονται τυχαία κατά τη διενέργεια υπερηχογραφήματος κοιλίας. Αυτό συμβαίνει όταν οι λίθοι παραμένουν σταθεροί εντός της χοληδόχου κύστης, χωρίς να προκαλούν απόφραξη ή φλεγμονή .

Ωστόσο, σε πολλές περιπτώσεις, οι χολόλιθοι μπορεί να μετακινηθούν. Σε αυτή την περίπτωση προκαλούν συμπτώματα ποικίλης έντασης.

Τα συμπτώματα αυτά μπορεί να κυμαίνονται από ήπια, όπως δυσπεψία, έως σοβαρά και έντονα, όπως:

Οξύς, διαξιφιστικός πόνος στο άνω δεξιό τμήμα της κοιλιάς
Ισχυρός πόνος στο επιγάστριο
Αντανάκλαση του πόνου στη δεξιά ωμοπλάτη, τη δεξιά πλευρά του θώρακα ή στο κέντρο της ράχης
Έντονη ναυτία και τάση για εμετό
Ανορεξία
Μετεωρισμό
Εμετός

Η διάρκεια του πόνου μπορεί να ποικίλλει, από λίγα λεπτά έως αρκετές ώρες. Τέλος, σε ορισμένες περιπτώσεις μπορεί να είναι τόσο ισχυρός που να απαιτεί ιατρική παρέμβαση και νοσηλεία.

Πώς πραγματοποιείται η διάγνωση;

Η διάγνωση της χολολιθίασης βασίζεται στη συνδυασμένη αξιολόγηση του ιατρικού ιστορικού, της κλινικής εξέτασης και των απεικονιστικών εξετάσεων. Η λήψη ενός λεπτομερούς ιστορικού του ασθενούς και η καταγραφή των συμπτωμάτων του συμβάλλουν αποτελεσματικά στη διάγνωση.

Το υπερηχογράφημα άνω κοιλίας αποτελεί την εξέταση εκλογής. Πρόκειται για μια μη επεμβατική, υψηλής ευαισθησίας εξέταση και μπορεί να απεικονίσει με ακρίβεια τους χολόλιθους, το μέγεθός τους και την κατάσταση της χοληδόχου κύστης. Σε περιπτώσεις όπου απαιτείται περαιτέρω διερεύνηση, μπορεί να χρησιμοποιηθεί αξονική ή μαγνητική τομογραφία (MRCP), ειδικά όταν υπάρχει υποψία επιπλοκών, όπως απόφραξη των χοληφόρων.

Εργαστηριακές εξετάσεις, όπως η μέτρηση της χολερυθρίνης και των ηπατικών ενζύμων, μπορούν να υποστηρίξουν τη διάγνωση. Επομένως, η οριστική διάγνωση επιβεβαιώνεται μέσω συνδυασμού κλινικής εκτίμησης και απεικονιστικών ευρημάτων.

Χολολιθίαση & Αντιμετώπιση

Η αντιμετώπιση της συμπτωματικής χολολιθίασης είναι κατεξοχήν χειρουργική, με τη χολοκυστεκτομή να αποτελεί τη θεραπεία εκλογής. Η επέμβαση περιλαμβάνει την πλήρη αφαίρεση της χοληδόχου κύστης και εξασφαλίζει την οριστική λύση του προβλήματος, αποτρέποντας μελλοντικές επιπλοκές, όπως η χολοκυστίτιδα ή η απόφραξη των χοληφόρων. Πρόκειται για μια από τις πλέον ασφαλείς και συχνά διενεργούμενες χειρουργικές επεμβάσεις.

Η σύγχρονη προσέγγιση περιλαμβάνει λαπαροσκοπική χολοκυστεκτομή, μια ελάχιστα επεμβατική μέθοδο που πραγματοποιείται μέσω μικρών τομών στην κοιλιακή χώρα.

Τα πλεονεκτήματά της περιλαμβάνουν ελάχιστο μετεγχειρητικό πόνο, ταχεία ανάρρωση και ελάχιστο χρόνο νοσηλείας, συνήθως μιας ημέρας. Οι περισσότεροι ασθενείς επιστρέφουν άμεσα στις καθημερινές τους δραστηριότητες, ενώ η διατροφή μπορεί να ξεκινήσει λίγες ώρες μετά την επέμβαση με μικρές ποσότητες τροφής. Σε ειδικές περιπτώσεις, η ανοικτή χολοκυστεκτομή μπορεί να προτιμηθεί, αν και η επιλογή της είναι σπανιότερη.

Ο Γαστρεντερολόγος-Ενδοσκόπος Δημήτρης Καλογεράς βρίσκεται στη διάθεσή σας για να σας παρέχει εξατομικευμένη διάγνωση και θεραπεία για την αντιμετώπιση της χολολιθίασης και άλλων παθήσεων του γαστρεντερικού συστήματος. Επικοινωνήστε άμεσα μαζί μας και κλείστε το ραντεβού σας, εάν εμφανίζετε συμπτώματα χολολιθίασης.