Ιδιοπαθείς φλεγμονώδεις νόσοι εντέρου(ΙΦΝΕ)

Τι  είναι οι ιδιοπαθείς φλεγμονώδεις νόσοι του εντέρου;

Ο όρος ιδιοπαθείς φλεγμονώδεις νόσοι του εντέρου (ΙΦΝΕ) είναι ένας γενικότερος όρος που αναφέρεται σε χρόνιες παθήσεις που χαρακτηρίζονται από τη φλεγμονώδη αντίδραση του εντέρου. Οι παθήσεις που ανήκουν στις ΦNE είναι η νόσος Crohn και η ελκώδης κολίτιδα και χαρακτηρίζονται από περιόδους εξάρσεων και υφέσεων. Ενδέχεται να προσβάλλουν ασθενείς οποιασδήποτε ηλικιακής ομάδας, όμως εμφανίζονται συχνότερα σε ασθενείς από 15 έως 30 ετών ή άνω των 60 ετών.

Λίγα λόγια για τις ιδιοπαθείς φλεγμονώδεις νόσους του εντέρου

Η νόσος Crohn χαρακτηρίζεται από διατοιχωματική βλάβη και μπορεί να προσβάλει οποιοδήποτε τμήμα του πεπτικού σωλήνα, το μεσεντέριο και τους επιχώριους λεμφαδένες. Συνήθως εντοπίζεται στον ειλεό, δηλαδή στο τελευταίο τμήμα του λεπτού εντέρου και εάν αφεθεί χωρίς θεραπεία μπορεί να προκαλέσει σοβαρές επιπλοκές.

Από την άλλη, η ελκώδης κολίτιδα είναι νόσος του βλεννογόνου του παχέος εντέρου. Συχνότερα εντοπίζεται στο τελευταίο τμήμα του, στο ορθό, και χαρακτηρίζεται από την εκδήλωση ελκών στο εσωτερικό του παχέος εντέρου.

 Όπως και στην περίπτωση της νόσου Crohn, έτσι και στην ελκώδη κολίτιδα, τα συμπτώματα υποβαθμίζουν την ποιότητα ζωής των ασθενών και ενδέχεται να προκαλέσουν σοβαρές επιπλοκές. Όμως, με την εφαρμογή της κατάλληλης θεραπείας οι ασθενείς με φλεγμονώδεις νόσους του εντέρου μπορούν να ζήσουν μια φυσιολογική ζωή.

Ποια είναι τα αίτια εμφάνισής τους;

Τα ακριβή αίτια εμφάνισής τους παραμένουν αδιευκρίνιστα έως σήμερα από την ιατρική κοινότητα. Θεωρείται ότι πρόκειται για πολυπαραγοντικές νόσους και ότι για την εμφάνισή τους ευθύνονται γενετικοί, λοιμώδεις, ανοσολογικοί ή ψυχολογικοί παράγοντες. Ειδικότερα, η κληρονομικότητα, το κάπνισμα, το έντονο άγχος και η συχνή χρήση μη στεροειδών αντιφλεγμονωδών φαρμάκων, έχουν ενοχοποιηθεί για την εκδήλωσή τους.

Με ποια συμπτώματα εμφανίζονται οι ιδιοπαθείς φλεγμονώδεις νόσοι του εντέρου;

Τα συμπτώματα των φλεγμονωδών νόσων του εντέρου είναι αρκετά κοινά. Η έντασή τους εξαρτάται κυρίως από τη σοβαρότητα της φλεγμονής.  Πιο συγκεκριμένα, τα συχνότερα συμπτώματα που παρουσιάζονται είναι τα παρακάτω:

• Διάρροια
• Αίμα στα κόπρανα
• Αιμορραγία από το ορθό
• Βλέννα στα κόπρανα
• Κοιλιακός πόνος
• Κράμπες
• Απώλεια όρεξης
• Απώλεια βάρους
• Αίσθημα κόπωσης
• Αναιμία

Σε σοβαρά περιστατικά με νόσο Crohn εμφανίζονται συμπτώματα όπως εμετός, υψηλός πυρετός και σημεία εντερικής απόφραξης.

Επίσης, οι φλεγμονώδεις νόσοι του εντέρου εκδηλώνονται και με εξωεντερικά συμπτώματα όπως οίδημα και πόνο στα ισχία και στα γόνατα, επιπεφυκίτιδα, λιπώδης διήθηση του ήπατος κ.ά.

Ιδιοπαθείς φλεγμονώδεις νόσοι εντέρου & Διάγνωση

Ένας έμπειρος γαστρεντερολόγος υποψιάζεται την ύπαρξη κάποιας φλεγμονώδους νόσου του εντέρου από τη λήψη του ιστορικού του ασθενούς και την κλινική εξέτασή του. Η τελική διάγνωση προκύπτει από τη διενέργεια ενδοσκοπικών εξετάσεων, όπως είναι η εξέταση της κολονοσκόπησης ή η χρήση της ενδοσκοπικής κάψουλας.

 Για τη διάγνωσή τους πραγματοποιούνται και αιματολογικές εξετάσεις, εξετάσεις κοπράνων και απεικονιστικές εξετάσεις όπως η αξονική, η μαγνητική τομογραφία ή η εντερογραφία.

Ποια είναι  η κατάλληλη θεραπεία;

Το θεραπευτικό πλάνο για την αντιμετώπιση των ιδιοπαθών φλεγμονωδών νόσων του εντέρου είναι κοινό. Στην πλειονότητα των περιπτώσεων αντιμετωπίζονται συντηρητικά με τη χορήγηση ειδικής φαρμακευτικής αγωγής και την υιοθέτηση ισορροπημένης διατροφής. Η φαρμακευτική αγωγή στοχεύει στον περιορισμό της φλεγμονής και της έντασης των συμπτωμάτων.  

Παρόλο που η διατροφή δεν μπορεί να επιφέρει την ίαση, η διατροφή των ασθενών θα πρέπει να είναι ισορροπημένη, αποφεύγοντας τροφές που επιδεινώνουν τα συμπτώματα, όπως είναι για παράδειγμα τα γαλακτοκομικά είδη.

Αν η συντηρητική θεραπεία δεν προσφέρει ανακούφιση ή παρουσιαστούν επιπλοκές, η λύση δίνεται μέσω χειρουργικής επέμβασης. Υπάρχουν πολλές χειρουργικές μέθοδοι για την αντιμετώπιση των συμπτωμάτων των ΙΦΝΕ και τυχόν επιπλοκών τους. Στην πλειονότητα των περιπτώσεων οι χειρουργικές επεμβάσεις πραγματοποιούνται λαπαροσκοπικά και ο ασθενής επιστρέφει άμεσα στις καθημερινές του δραστηριότητες.

Ποιες είναι οι πιθανές επιπλοκές που ενδέχεται να προκαλέσουν οι ιδιοπαθείς φλεγμονώδεις νόσοι του εντέρου;

Όπως προαναφέρθηκε, μετά τη διάγνωση των ΙΦΝΕ ο σχεδιασμός του θεραπευτικού πλάνου θα πρέπει να είναι άμεσος. Εκτός από την ανακούφιση των ασθενών από τα συμπτώματα η θεραπεία είναι σημαντική, καθώς συμβάλλει στην αποτροπή εμφάνισης επιπλοκών όπως:

• Περιεδρικό συρίγγιο
• Ραγάδα πρωκτού
• Αφυδάτωση (εξαιτίας της διάρροιας)
• Τοξικό μεγάκολο
• Διάτρηση εντέρου
• Καρκίνος του εντέρου

Εάν έχετε συμπτώματα που ίσως υποδηλώνουν την ύπαρξη φλεγμονώδους νόσου του εντέρου, επικοινωνήστε άμεσα με τον Γαστρεντερολόγο-Ενδοσκόπο Δημήτρη Καλογερά. Ο Δρ. Καλογεράς διαθέτει πολυετή εμπειρία τόσο στη διάγνωση, όσο και στην αντιμετώπιση των γαστρεντερικών παθήσεων. Επικοινωνήστε μαζί μας και κλείστε το ραντεβού σας.